Anjali is voluntary organization founded in 1988 to work primarily for underprivileged communities in rural areas. A broad range of activities that Anjali carries out from its campus in Ranasan include healthcare, education, women’s empowerment, children & youth development and overall rural development in Sabarkantha and Aravalli districts of Gujarat. Currently the three major components of Anjali’s work include healthcare services through rural hospital in Ranasan, women’s empowerment program and environmental enrichment program.
અંજલિ વિષે
અંજલિ એક સ્વૈચ્છિક સંસ્થા છે જેની સ્થાપના ૧૯૮૮ માં ગામડાંઓના વંચિત સમુદાયોને લક્ષ માં રાખીને આરોગ્ય સેવાઓ, શિક્ષણ અને વિકાસના કામો કરવા થઈ હતી. અંજલિ હાલ હોસ્પિટલ, બહેનો સાથેનું કામ તથા પર્યાવરણ સમૃદ્ધિ નું કામ ગુજરાત રાજ્યના સાબરકાંઠા અને અરવલ્લી જીલ્લામાં કરે છે. હાલમાં અંજલિના ત્રણ મુખ્ય કાર્યોમાં રણાસણમાં ગ્રામીણ હોસ્પિટલ દ્વારા આરોગ્યની સેવાઓ, મહિલા સશક્તિકરણ કાર્યક્રમ અને પર્યાવરણીય સંવર્ધન કાર્યક્રમનો સમાવેશ થાય છે. ડિજિટલ યુગ અને વૈશ્વિક વેપારમાં, ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા હાલમાં વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થાઓમાંની એક છે અને વિસ્તરતી અર્થવ્યવસ્થાએ ભારતના મધ્યમ વર્ગને વિકાસ અને સમૃદ્ધ થવા દીધા છે. પરંતુ આર્થિક વાસ્તવિકતાને જોતાં, એ માનવું મુશ્કેલ છે કે ભારતીય વસ્તીનો એક મોટો વર્ગ એવો પણ છે કે જેને આ નવી મળેલી સમૃદ્ધિના ફળ હજુ સુધી મળ્યા નથી. વાસ્તવમાં, કેટલાક જૂથો અને જનજાતિઓ સમાજના સામાજિક-આર્થિક માળખામાંથી એટલા લાંબા સમયથી બહાર રહી ગયા છે કે તેઓ જે સ્થિતિમાં જીવે છે તેને ધીમે ધીમે બદલવા માટે તેઓ શું કરી શકે તે વિચારવા માટે તેમની પાસે જરૂરી પરિસ્થિતિ અથવા માનસિક ક્ષમતા નથી. ઉત્તર ગુજરાતના વિસ્તારની આ તે ગ્રામીણ વસ્તી છે જેની માટે અંજલિ બહુ-પરિમાણીય પ્રવૃતિઓ કરે છે.
અંજલિના સ્થાપકો આરોગ્યના ક્ષેત્રમાં હોવાથી, પ્રવૃત્તિઓની શરૂઆત આરોગ્ય સેવાઓથી થઈ હતી. જેમાં શૈક્ષણિક, મહિલા સશક્તિકરણ અને પર્યાવરણીય સંવર્ધનને લગતી પ્રવૃત્તિઓ પાછળથી ઉમેરવામાં આવી હતી.
હાલમાં અંજલિ ગુજરાત રાજ્યના સાબરકાંઠા જિલ્લાના રણાસણ ગામમાં 3 એકરના કેમ્પસ પર કાર્યરત છે.
કેમ્પસમાં 75 પથારીની અંજલિ હોસ્પિટલ, સમુદાય આધારિત વિકાસ કાર્યક્રમ માટે કેન્દ્ર, વહીવટી ઓફીસો, પ્રવૃત્તિ માટેની જગ્યા અને આવશ્યક કર્મચારી માટે રહેણાંક, સામુદાયિક રસોડું અને ગેસ્ટ રૂમ છે.
હાલની પ્રવૃત્તિઓમાં અંજલિ હોસ્પિટલ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી આરોગ્ય સેવાઓ, આસપાસના ૫૨ ગામોમાં મહિલા કાર્યક્રમનો, આજુબાજુના 10 ગામોમાં કિશોરીઓનો કાર્યક્રમ અને પર્યાવરણીય સંવર્ધનમાં વૃક્ષારોપણ કાર્યક્રમનો સમાવેશ થાય છે. ગરીબ, ઉપેક્ષિત અને વંચિત લોકો અંજલિના મુખ્ય લાભાર્થીઓ છે, જેના માટે અંજલિ કામ કરી રહી છે અને તેથી અંજલિની પ્રવૃત્તિઓ તેમને લાભ થાય તે તરફ દોરાયેલી છે.
હોસ્પિટલ સેવાઓ ખૂબ જ રાહતદરે આપવામાં આવે છે, કેટલીક સેવાઓ મફત અથવા ગરીબો માટે વિશેષ રાહતો સાથે પૂરી પાડવામાં આવે છે. અંજલિની ઓઉટરીચ પ્રવૃતિઓ બે જિલ્લાઓ અને 13 તાલુકાઓમાં કરવામાં આવે છે.
હોસ્પિટલે શરૂઆતથી નીચેની સેવાઓ પૂરી પાડી છે :
ઓપીડી દર્દીઓ | ૧૫૨૯૧૦૫ દર્દીઓ |
દાખલ દર્દીઓ | ૯૬૩૬૨ દર્દીઓ |
આંખના ઓપરેશન | ૨૮૩૬૬ ઓપરેશન |
સર્જીકલ ઓપરેશન | ૧૩૫૦૨ ઓપરેશન |
સુવાવડ | ૧૪૮૩૮ સુવાવડ |
મહિલાઓને સશક્તિકરણ કરતી શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓ પાંચ તાલુકા અને બે જિલ્લાના ૫૨ (બાવન) અંતરિયાળ ગામોમાં કરવામાં આવે છે. ખેત મજૂરો અને સીમાંત ખેડૂતોના ઘરેથી આવતી મહિલાઓ આ પ્રવૃત્તિના લાભાર્થી છે. આમાંના ૧૦ ગામડાઓમાં કિશોર-કિશોરી જાગૃતિ કાર્યક્રમ કરીએ છીએ. મહિલાઓની પ્રવૃત્તિઓ બચત જૂથો દ્વારા કરવામાં આવે છે. લાંબા ગાળાની બચત અને તેની સાથે ધિરાણનો લાભ મળતા, પરિવારોને નાણાકીય સુરક્ષા પૂરી પાડવામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે.
મહિલા પ્રવૃત્તિની નાણાકીય અસર:
જીલ્લા | ૨ |
તાલુકા | ૫ |
ગામો | ૫૨ |
બચત મંડળો | ૧૫૩ મંડળો |
સભ્ય બહેનો | ૨૦૧૬ સભ્યો |
કુલ બચત | રૂ.૨૨૫૧૫૯૮૧.૦૦ |
કુલ ધિરાણ | રૂ.૭૨૦૯૭૦૦૦.૦૦ |
કુલ સભ્યોએ લીધેલ ધિરાણ | ૭૨૯૫ સભ્યો (એક કરતા વધારે વાર લીધેલ ધિરાણની સાથે) |
સમગ્ર વિશ્વમાં પર્યાવરણને ટકાવી રાખવા અને સમૃદ્ધ બનાવવાના સક્રિય પ્રયાસોની જરૂરિયાત સ્પષ્ટ થતાં વૃક્ષારોપણ અને જળાશય વિકાસ પાછળથી હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા.
અંજલિએ ટ્રી ગાર્ડ સાથે 8000 થી વધુ વૃક્ષો વાવ્યા છે અને વર્ષભર તેની સંભાળ રાખવામાં આવે છે. ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રમાંથી સહકાર મળશે તો બાળકો સાથેની પ્રવૃત્તિ પણ શરૂ થશે. તેની પ્રવૃત્તિઓમાં કૌશલ્ય વિકાસ, રમતગમત અને બિન-ઔપચારિક શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ થશે.
અંજલિની પ્રવૃત્તિ માટે સરકારમાંથી નાણાકીય સહાય લેવામાં આવતી નથી. હોસ્પિટલની જે નાની આવક થાય છે તેને ખર્ચમાં ઉપયોગ કરવામાં થાય છે. મોટાભાગના ખર્ચાઓ વ્યક્તિગત, સંસ્થાકીય અને કોર્પોરેટ દાન દ્વારા ચૂકવવામાં આવે છે. આ દાન અને સંસ્થાઓની સહાયને કારણે જ અંજલિ વર્ષોથી સરળ અને અવરોધ વિના કામ કરી શકી છે.
સ્વયંસેવકો માટે તેમની સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે પૂરતો અવકાશ છે, અને જે કોઈ પણ આમા રસ ધરાવતા હોય તેઓ સંપર્ક કરી શકે છે. એન્ડોવમેન્ટ દાન સંસ્થાને ઓછામાં ઓછા આગામી પાંચ વર્ષમાં પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં મદદ કરશે કારણ કે પ્રવૃત્તિઓમાંથી વાર્ષિક ખોટ ભરવા માટે ખાતરીપૂર્વકની આવક થશે.
Adolescent girls and boys program based in schools of 9 primary schools and 7 secondary schools. Children activities in 15 primary schools.
Program started with development of water bodies and presently tree plantation is the main programm. About 7500 standing trees in collaboration with the local Gram Panchayat.
તથા વિધવા બેનોને ખેતી ઉપયોગી ખાતર બિયારણ કીટનું વીતરણ